Kotły gazowe są źródłem ciepła i stanowią podstawą ogrzewania. Możemy podzielić je na jednofunkcyjne i dwu-funkcyjne. Dodatkowo nowszy typ kotłów w obu grupach to kotły kondensacyjne. Kocioł kondensacyjny to urządzenie grzewcze gazowe, które wykorzystuje dwa źródła ciepła:
- ciepło powstające podczas spalania gazu – proces ten zachodzi we wszystkich kotłach gazowych,
- ciepło spalin – pobieranie ciepła ze spalin możliwe jest tylko w gazowych kotłach kondensacyjnych, ponieważ one schładzają (kondensują) spaliny do niskich temperatur.

Pozyskiwanie ciepła odbywa się dzięki schładzaniu, czyli kondensacji spalin w wymienniku ciepła do temperatury kondensacji kotła gazowego (ok. 30–40°). Para wodna podczas skraplania oddaje instalacji swoje ciepło, które można wykorzystać do przygotowania ciepłej wody użytkowej lub ogrzewania. Do prawidłowej pracy kotła kondensacyjnego niezbędny jest wkład kominowy o odpowiedniej średnicy i spadkach.
Kotły kondensacyjne gazowe mogą uzyskiwać sprawność na poziomie powyżej 100% (zazwyczaj waha się to w granicach 108% – 109%). Przyjmuje się, że to co jest ponad 100% to jest wpływ ciepła uzyskanego z kondensacji pary wodnej. Właściwości te powodują, że kotły kondensacyjne są bardziej efektywne niż kotły konwencjonalne i powodują mniejsze zużycie paliwa, czyli gazu ziemnego. W budynkach mieszkalnych jednorodzinnych, kocioł gazowy montuje się zazwyczaj w oddzielnym pomieszczeniu zwanym kotłownią.
Spis treści
Kotły kondensacyjne jednofunkcyjne
Głównym zadaniem kotła jednofunkcyjnego jest zasilanie instalacji centralnego ogrzewania. Woda użytkowa jest ogrzewana w osobnym podgrzewaczu pojemnościowym (tzw. zasobniku cwu), który znajduje się w pobliżu kotła. Zbiornik taki może mieć pojemność nawet 500 litrów. W zasobniku jest zimna woda, która zostaje podgrzana do zadanej temperatury przez gorącą wodę grzewczą płynącą z kotła do wymiennika podgrzewacza pojemnościowego. Tego typu kotły stosuje się zazwyczaj w przypadku, gdy jest duże zapotrzebowanie na ciepłą wodę użytkową lub w instalacji wodnej jest cyrkulacja ciepłej wody.
Zalety i wady kotła jednofunkcyjnego
- ciepła woda jednocześnie w kilku źródłach poboru wody,
- możliwość podłączenia cyrkulacji ciepłej wody,
- wyższy koszt zakupu kotła jednofunkcyjnego,
- potrzeba więcej miejsca na montaż, ponieważ kocioł wyposażony jest w duży zasobnik na wodę,
- większa ilość ciepłej wody, stabilna temperatura,
Kotły kondensacyjne dwu-funkcyjne
Kocioł dwu-funkcyjny zasila układ centralnego ogrzewania oraz podgrzewa wodę użytkową. Woda podgrzewana jest w sposób przepływowy. Wystarczy odkręcić kran z ciepłą wodą i woda przepływając przez wymiennik płytowy w kotle jest podgrzewana do określonej temperatury. Priorytetem pracy dla kotła jest podgrzewanie ciepłej wody użytkowej. Oznacza to, że jeśli akurat w danym momencie kocioł pracuje w trybie ogrzewania, a my odkręcimy wodę, kocioł przełącza się automatycznie na tryb grzania wody.
Zalety i wady kotła dwu-funkcyjnego
- ciepła woda prawie natychmiast po odkręceniu kurka, pod warunkiem niewielkiej odległości miejsca poboru wody od kotła
- niższy koszt zakupu kotła
- zajmuje mniej miejsca, ponieważ nie posiada oddzielnego zasobnika wody
- nie sprawdza się przy jednoczesnym korzystaniu z ciepłej wody w kilku punktach poboru wody np. w łazience i kuchni,
- strumień wody jest ograniczony, a temperatura wody może być niestabilna,
Dokonując wyboru kotła należy rozważyć, co w naszej konkretnej sytuacji będzie korzystniejsze.